Các loại mẫu dùng để xét nghiệm ADN phổ biến hiện nay là mẫu máu, mẫu tóc có chân, mẫu móng tay/chân, mẫu niêm mạc miệng, mẫu cuống rốn
1. 5 Loại mẫu xét nghiệm ADN phổ biến
Hiện nay, có 5 loại mẫu xét nghiệm ADN phổ biến nhất được chuyên gia khuyên dùng, bao gồm:
1.1. Xét nghiệm ADN bằng mẫu máu
Đối với xét nghiệm ADN, lấy mẫu máu là phương pháp truyền thống, phổ biến và đáng tin cậy nhất. Thời gian trả kết quả của xét nghiệm ADN bằng mẫu máu phụ thuộc vào quan hệ huyết thống, có thể là từ 4 giờ đến vài ngày.
Xét nghiệm ADN bằng mẫu máu nên được thực hiện tại bệnh viện
Quy trình lấy mẫu máu tại nhà:
- Bước 1: Chuẩn bị: Kim chích máu, tăm bông khô sạch, phong bì sạch, bông cồn 70 độ, đôi găng tay sạch
- Bước 2: Tiến hành thu mẫu xét nghiệm ADN:
- Đeo găng tay, sát khuẩn vị trí lấy máu bằng bông cồn theo hình chân ốc từ trong ra ngoài
- Xoáy nhẹ đầu kim và rút kim ra, đưa đầu kim vào vị trí cần lấy máu sau đó bấm đầu kim
- Nặn 1 giọt máu bằng hạt đậu xanh rồi ấn vào đầu tăm bông
- Cho vào phong bì rồi dán lại
- Sát khuẩn lại vị trí lấy mẫu trên ngón tay bằng bông cồn 70 độ
- Bước 3: Ghi đầy đủ tên lên phong bì đựng mẫu: Họ và tên, loại mẫu… sau đó gửi đến trung tâm xét nghiệm ADN.
Hướng dẫn thu mẫu máu làm xét nghiệm adn tại nhà
Để đảm bảo chất lượng mẫu tốt nhất, bạn cần lưu ý:
- Đeo khẩu trang khi lấy mẫu, nếu không đeo khẩu trang thì hạn chế nói để tránh sự nhiễm khuẩn vào mẫu.
- Cho mẫu vào phong bì khô và sạch sau khi lấy xong, tránh để vào túi nilon sẽ không đảm bảo chất lượng mẫu.
- Điền đầy đủ thông tin, loại mẫu và lấy riêng biệt từng loại mẫu để tránh nhầm lẫn.
Xét nghiệm ADN bằng mẫu máu nên được thực hiện tại bệnh viện vì quy trình lấy máu đòi hỏi vô trùng, an toàn.
1.2. Xét nghiệm ADN bằng mẫu niêm mạc miệng
Tế bào niêm mạc miệng (tế bào má) thường xuyên bong ra khi có ma sát nhẹ, bám dính tốt vào đầu tăm bông, thao tác dễ dàng an toàn khi lấy do đó có thể được sử dụng để xét nghiệm ADN. Độ chính xác và thời gian trả mẫu này tương tự với mẫu máu và có kết quả từ 4h đến vài ngày tuỳ thuộc vào quan hệ huyết thống).
Xét nghiệm ADN bằng niêm mạc miệng an toàn, dễ lấy mẫu tại nhà
Quy trình lấy mẫu niêm mạc miệng tại nhà:
- Bước 1: Chuẩn bị: Phong bì, nước sạch, tăm bông khô sạch cắt 1 đầu (ít nhất 2 tăm bông/1 mẫu)
- Bước 2: Tiến hành thu mẫu xét nghiệm ADN:
- Cho người cho mẫu súc miệng bằng nước sạch khoảng 10 - 20 giây, đối với trẻ em cho bé uống 1 ngụm nước sạch
- Người cho mẫu há miệng và đưa tăm bông vào trong miệng, sát má người cho mẫu
- Xoáy ngược tăm bông 5 vòng, xuôi 5 vòng hoặc đưa tăm bông lên xuống để đảm bảo đầu tăm bông luôn chạm má để lấy được niêm mạc miệng
- Gói bông tăm vào tờ giấy trắng sạch và cho vào phong bì sạch và dán lại
- Bước 3: Ghi đầy đủ tên lên phong bì đựng mẫu: Họ và tên, loại mẫu…Nếu không có phong bì bạn cũng có thể cho mẫu vào tờ giấy sạch gói lại và điền đầy đủ thông tin sau đó gửi đến trung tâm xét nghiệm ADN GENTIS
Lưu ý khi thực hiện mẫu:
- Tăm bông nên cắt 1 đầu để mặc định đầu còn lại là đầu thu thập mẫu
- Trước và sau quá trình thu mẫu không nên để tăm bông chạm vào tay hoặc các vật dụng khác tránh mất mẫu hay nhiễm khuẩn.
- Bỏ mẫu vào phong bì khô sạch sau khi lấy và ghi rõ tên. Nếu lấy nhiều người, cần lấy riêng biệt từng người một để tránh nhầm lẫn.
Hướng dẫn thu mẫu xét nghiệm ADN - mẫu niêm mạc miệng
1.3. Xét nghiệm ADN bằng tóc có chân
Mẫu tóc dùng để xét nghiệm ADN là một trong số các mẫu dễ thu thập và bảo quản nhất (có thể bảo quản tới vài tháng mà không ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm). Độ chính xác của mẫu tóc tương tự như các mẫu khác do ADN ở các tế bào trong cơ thể đa số giống nhau. Thời gian trả kết quả xét nghiệm ADN tùy thuộc vào quan hệ huyết thống, có thể là từ 6 giờ đến vài ngày.
Xét nghiệm ADN bằng mẫu tóc có chân
Quy trình lấy mẫu tóc có chân tại nhà:
- Bước 1: Chuẩn bị: Một tờ giấy trắng sạch, 1 chiếc nhíp sạch, phong bì đựng mẫu
- Bước 2: Tiến hành thu mẫu xét nghiệm ADN:
- Dùng nhíp nhổ khoảng từ 3 đến 5 sợi tóc ( lấy được cả chân tóc)
- Cho sợi tóc đã nhổ được lên tờ giấy trắng sạch
- Bước 3: Ghi đầy đủ tên lên phong bì đựng mẫu: Họ và tên, loại mẫu… Gói tờ giấy có mẫu tóc có chân vào cho phòng phong bì điền đầy đủ thông tin, loại mẫu để gửi đến Trung tâm xét nghiệm ADN GENTIS.
Hướng dẫn thu mẫu tóc làm xét nghiệm ADN tại nhà
Lưu ý khi thực hiện mẫu:
- Nên vệ sinh đầu nhíp sach trước khi lấy mẫu đảm bảo không nhiễm
- Khi lấy chú ý nhổ cả lông tay, lông chân, râu, tóc còn cả chân
- Trong quá trình lấy mẫu tránh chân tóc hoặc râu chạm vào tay để tránh nhiễm
Xem thêm: Xét nghiệm adn bằng tóc có chính xác không?
1.4. Xét nghiệm ADN bằng mẫu móng tay/móng chân
Xét nghiệm ADN bằng mẫu móng tay/chân không những có độ chính xác cao mà còn dễ thu thập và bảo quản đơn giản, được nhiều người lựa chọn làm xét nghiệm huyết thống.
Mẫu thường được áp dụng trong trường hợp: Xác định quan hệ huyết thống cha con, mẹ con, ông bà cháu, anh chị em…
Có thể xét nghiệm ADN bằng móng chân, móng tay
Quy trình lấy mẫu móng tay/móng chân tại nhà
- Bước 1: Chuẩn bị: Bấm móng, phong bì, tờ giấy trắng sạch
- Bước 2: Tiến hành thu mẫu xét nghiệm ADN:
- Vệ sinh tay/chân sạch sạch sẽ trước khi lấy mẫu
- Đặt tay người cho mẫu lên tờ giấy trắng dùng bấm cắt từ 3 đến 5 móng tay/móng chân sau đó gói lại.
- Bước 3: Ghi đầy đủ tên lên phong bì đựng mẫu: Tờ giấy được gói có mẫu móng tay/móng chân và cho phòng phong bì đã điền đầy đủ thông tin, loại mẫu để gửi đến Trung tâm xét nghiệm ADN GENTIS
Hướng dẫn thu mẫu móng tay làm xét nghiệm ADN
Lưu ý khi thực hiện mẫu:
- Trước khi lấy mẫu lần thứ 2 nên vệ sinh lại đầu bấm móng tay tránh sót mẫu người thứ nhất.
- Không lấy mẫu nhiều người cùng 1 lúc, cần lấy mẫu riêng biệt tránh nhầm lẫn
Xem thêm: Xét nghiệm ADN bằng móng tay và các câu hỏi thường gặp.
1.5. Mẫu cuống rốn xét nghiệm ADN
Sử dụng cuống rốn làm mẫu xét nghiệm ADN là một phương pháp thu thập mẫu phổ biến để xét nghiệm ADN cho trẻ sơ sinh vừa không xâm lấn lại an toàn, đơn giản và bảo quản dễ dàng.
Có thể xét nghiệm ADN bằng mẫu cuống rốn
Quy trình lấy mẫu cuống rốn tại nhà:
- Bước 1: Cho cuống rốn tờ giấy trắng sạch hoặc khăn sạch (sau khi trẻ sinh 5 - 6 ngày cuống rốn rụng)
- Bước 2: Gói tờ giấy hay gấp khăn sạch lại rồi cho vào phong bì
- Bước 3: Ghi đầy đủ tên lên phong bì đựng mẫu: Tờ giấy được gói có mẫu cuống rốn và cho phòng phong bì đã điền đầy đủ thông tin, loại mẫu để gửi đến Trung tâm xét nghiệm ADN GENTIS
Lưu ý khi thực hiện mẫu: Nếu cuống rốn chưa khô, sau khi cho vào phong bì dùng máy sấy sấy ở khoảng cách so với phong bì 20 - 30cm cho đến khi cuống rốn bên trong khô.
Hướng dẫn thu mẫu cuống rốn làm xét nghiệm adn tại nhà
2. Lưu ý khi lấy mẫu xét nghiệm ADN
Lấy mẫu ADN là một bước quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng mẫu phân tích. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng có thể tự lấy mẫu xét nghiệm ADN ở nhà.
- Tự lấy mẫu ở nhà: Đối với các mẫu không có yêu cầu bảo quản đặc biệt, chỉ cần bảo quản trong điều kiện nhiệt độ phòng như mẫu máu, tóc, móng chân/tay, niêm mạc miệng, cuống rốn…
- Đến trung tâm lấy mẫu: Với mẫu đòi hiểu chuyên viên có kỹ thuật chuyên môn thu thập (ví dụ như xét nghiệm huyết thống thai nhi cần lấy máu tĩnh mạch của mẹ bầu) hay điều kiện bảo quản đặc biệt như vô trùng, nhiệt độ, độ ẩm…
Xét nghiệm ADN nhằm xác định quan hệ huyết thống đẻ làm giấy khai sinh, nhập tịch, thừa kế…
3. Giá các loại mẫu xét nghiệm ADN
Chi phí xét nghiệm ADN phụ thuộc vào: Mục đích xét nghiệm, Loại mẫu, số lượng mẫu và Trung tâm xét nghiệm ADN, thông thường
- Nếu xét nghiệm có 2 người tham gia: Khoảng từ 2.500.000 - 10.000.000 vnđ
- Nếu có thêm từ 3 người trở lên: Khoảng từ 1.000.000 - 5.000.000 vnđ
Bạn có thể tham khảo bảng giá xét nghiệm ADN của Trung tâm xét nghiệm ADN GENTIS dưới đây:
Bảng giá xét nghiệm phân tích quan hệ huyết thống trực hệ (Cha -Con; Mẹ - Con) tại GENTIS áp dụng mẫu máu và mẫu tế bào niêm mạc miệng
4. Quy trình lấy mẫu xét nghiệm ADN tại trung tâm xét nghiệm
Quy trình lấy mẫu xét nghiệm ADN phụ thuộc vào Trung tâm xét nghiệm và loại mẫu thu thập.
4.1. Quy trình lấy mẫu xét nghiệm tại tại trung tâm xét nghiệm
Tại GENTIS, một quy trình lấy mẫu xét nghiệm được thực hiện theo trình tự các bước:
Bước 1: Thu thập và cung cấp mẫu cho trung tâm xét nghiệm: Bạn có thể lựa chọn thu thập mẫu xét nghiệm tại nhà hoặc trực tiếp đến địa chỉ Trung tâm xét nghiệm ADN GENTIS trên toàn quốc để thu thập mẫu và được hỗ trợ nhanh nhất. Địa chỉ phòng Lab thu thập mẫu của GENTIS:
- Khu vực miền Nam: 8/24 Nguyễn Đình Khơi, phường 4 quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh - Hotline: 0888.40.2010
- Khu vực miền Bắc: Tầng 2, Tòa nhà HCMCC, 249A Thụy Khuê, Tây Hồ, Hà Nội - Hotline: 0988.00.2010
Bước 2: Bảo quản và vận chuyển mẫu về phòng xét nghiệm: Bảo quản mẫu quyết định đến chất lượng mẫu, các loại mẫu khác nhau có quy định bảo quản riêng. Với mẫu máu, tóc, móng thì điều kiện bảo quản đơn giản, có thể bảo quản ở nhiệt độ thường. Do đó, bạn hoàn toàn có thể tự thu thập mẫu, đóng gói vào phong bì và gửi đến Trung tâm xét nghiệm GENTIS gần nhất. Khi tới phòng Lab, mẫu sẽ được bảo quản trong điều kiện chuẩn về vô trùng, nhiệt độ, độ ẩm…và được tiến hành bước tiếp theo.
Bước 3: Tiến hành phân tích thu dữ liệu di truyền, so sánh ADN: Phân tích ADN là bước quan trọng nhất quyết định kết quả cuối cùng, mẫu sẽ được tách chiết để thu ADN rồi được chuyên gia tiến hành khuyển đại và đưa vào máy để giải trình tự gen. Sau khi thu thập các thông tin về ADN, các Chuyên gia sẽ đem so sánh để đưa ra kết luận: Có hay không có quan hệ huyết thống
Bước 4: Đợi kết quả trả về từ phòng xét nghiệm: Sau khoảng từ 4 tiếng đến vài ngày phụ thuộc vào gói xét nghiệm mà khách hàng lựa chọn, kết quả sẽ được trả về cho khách hàng thông qua đường online hoặc bưu điện.
Đại tá Hà Quốc Khanh chuyên gia tư vấn cao cấp với hơn 40 năm khinh nghiệm giám định của Trung tâm xét nghiệm ADN GENTIS
Xem thêm Khám phá quy trình xét nghiệm ADN tại GENTIS
4.2. Quy trình lấy mẫu xét nghiệm tại nhà
Quy trình lấy mẫu xét nghiệm tại nhà được tiến hành theo các bước:
- Bước 1: Chuẩn bị trước khi lấy mẫu: Các dụng cụ cần thiết để lấy mẫu tại nhà phụ thuộc vào loại mẫu; vệ sinh dụng cụ; vệ sinh tay/chân (nếu lấy mẫu móng tay/chân), sát khuẩn cồn tại vị trí lấy mẫu (nếu lấy mẫu máu)...
- Bước 2: Tiến hành lấy mẫu xét nghiệm ADN: Phụ thuộc vào loại mẫu lấy, bạn tham khảo hướng dẫn ở phần 1 để hiểu rõ.
- Bước 3: Gửi mẫu: Cho mẫu đã lấy vào phong bì đựng mẫu, đừng quên điền đầy đủ thông tin vào phong bì đựng mẫu (họ tên, loại mẫu…) và gửi mẫu đến Trung tâm xét nghiệm ADN GENTIS
Sau khi tìm hiểu về các mẫu xét nghiệm ADN, nếu còn bất kỳ thắc mắc nào cũng như muốn tư vấn và sử dụng dịch vụ xét nghiệm ADN của GENTIS, bạn vui lòng để lại bình luận ở dưới hoặc liên hệ với GENTIS 1800 2010 để được giải đáp nhanh chóng, chính xác.